SAMEN

februari 2022

In zijn paleis te Versailles, aan een majestueus bureau gezeten, zet Napoleon zijn lakzegel op een envelop en beveelt een koerier snel naar het noorden te rijden. De brief is bestemd voor de prefect van het departement Rijn. Als die het document opent, leest hij dat de keizer hem opdraagt Weesp en Weesperkarspel samen te voegen tot één gemeente.

 Zo is het hoogst waarschijnlijk niet gegaan, maar wat wel zeker is, is dat de keizer in een decreet bepaalt dat de twee plaatsen samengaan. Het is oktober 1811 en Nederland is, net als Frankrijk, onderverdeeld in departementen. Het land hoort dan bij Frankrijk. Het duurt maar kort, want Napoleon wordt verslagen en in 1813 keert de Prins van Oranje, de latere Koning Willem l, terug uit Engeland. In 1815 wordt, op aandringen van de bewoners, Weesperkarspel weer zelfstandig.

Als u dit leest, zijn Weesp en (een deel van) Weesperkarspel – in dit geval Driemond, onder de gemeente Amsterdam, na ruim 200 jaar weer samen: het Stadsgebied Weesp/Driemond.

In de jaren vijftig liet Weesp zijn oog al vallen op de uitgestrekte buurgemeente, die als een ring om het stadje lag. Weesp wilde uitbreiden, maar bezat geen grond. De gemeenteraad was unaniem voor annexatie van delen van Weesperkarspel, maar toen het voorstel de raad van die gemeente bereikte, brak een storm van protest los en stemde de gemeenteraad van Weesperkarspel voltallig tegen. “Van Weesp komt niets goeds” sprak het raadslid Kuijl. 

Zo kon het gebeuren dat nieuwbouw van Weesp ten oosten van de Papenlaan op het grondgebied van Weesperkarspel kwam te liggen. Zelfs de  twee molens aan de Vecht, vlak bij de stad, hoorden bij die gemeente. Bij de opheffing van Weesperkarspel in 1966 kwamen de meeste gebieden ten oosten van het Amsterdamrijnkanaal toch bij Weesp.

Beide plaatsen waren altijd sterk verweven. Al in de 16e eeuw had de Baljuw van Gooiland (plaatsvervanger van de graaf – later de Staten van Holland) en tevens Hoofdofficier van Weesp, veel zeggenschap over de benoeming van gezagsdragers in Weesperkarspel. Het gemeentehuis heeft, ondanks diverse pogingen het naar de eigen gemeente te verplaatsen, altijd in Weesp gestaan. En wel op vier verschillende plekken; als laatste aan de Hoogstraat 24, de huidige woning van Midas Dekkers.

Weesperkarspelaars wisten Weesp altijd wel te vinden: Men ging er ter kerke, bezocht sportverenigingen, winkels, soms de huisarts en de apotheek en als men op leeftijd was en niet meer zelfstandig kon wonen, waren daar de voorzieningen in Weesp. Maar al wonen we zo dicht bij elkaar, voor de Driemonders is de Hoge Brug gevoelsmatig toch vaak een brug te ver. Maar nog verder weg  liggen de Bijlmer en stadsdeel Zuidoost. Ruim 80% van de ondervraagde bewoners koos ervoor om bij Weesp te horen in plaats van bij Zuidoost. Komen we toch bij elkaar.

Tjark Keijzer