december 2015
Holland-Utrecht
Als u langs het riviertje de Goog van Muiderberg naar Hakkelaarsbrug fietst, ziet u halverwege in het wegdek een rode tegel met daarop een kruis en het getal 1296. Deze markeert de plek waarop in dat jaar graaf Floris de Vijfde door een groep edelen werd vermoord. Als u wat ouder bent, heeft u dat vast op de Lagere School moeten leren.Nu ligt die plek niet in het voormalige Weesperkarspel. Dus waarom kom ik hiermee? Ik ga eerst met u naar het heden.
De Provinciale weg is zo goed als klaar. Alleen het kruispunt bij ons dorp moet nog aangepakt worden. Dat ligt ingewikkeld zoals u in de Dorpskrant van okt/nov 2015 hebt kunnen lezen. Onder meer doordat het op de grens tussen Utrecht en Noord-Holland ligt. De aannemer is met een plan gekomen waarbij naast de Geinbrug nog een tweede brug komt. Hij zegt dit met alle betrokken partijen, bewoners, belangengroepen e.d. besproken te hebben. Het lijkt er echter sterk op dat hij bij de plannen de oren heeft laten hangen naar een lobby van de Utrechtse kant en niet met de Noordhollandse Driemonders heeft overlegd. Inmiddels heeft de welstandscommissie van Amsterdam zich tegen de lelijke oplossing gekeerd en moet er een nieuw plan komen. Met enige fantasie een aanvaring tussen Utrecht en Holland dus.
Terug naar de middeleeuwen: Het huidige Nederland bestond uit een aantal vorstendommen waaronder het graafschap Holland en het bisdom Utrecht. In die tijd was een bisschop niet alleen een kerkelijk leider. Deze vorsten hadden leenmannen onder zich die een gedeelte van het gebied in leen hadden. In het gebied van Weesperkarspel waren de heren van Amstel de baas. Zij leenden van de bisschop van Utrecht, maar waren kleine koningen in hun gebied omdat de bisschop niet genoeg geld en dus soldaten had om zijn wil op te leggen. Het ging zelfs zo ver dat Gijsbrecht van Amstel Utrecht bezette. De bisschop riep de hulp in van graaf Floris de V van Holland en deze ontzette de stad gemakkelijk en pikte verscheidene Stichtse (lees: Utrechtse) kastelen in. Alleen Gijsbrecht weigerde zijn burcht op te geven, maar ook die werd door Floris veroverd. De verslagen kasteelheer verdween voor lange tijd achter de tralies. Na verloop van tijd kreeg hij toch zijn gebied weer terug maar moest nu wel de graaf van Holland als zijn leenheer aanvaarden. Daarom zijn wij nog steeds inwoners van Noord-Holland. Al is Utrecht sinds de grenswijziging van 1989 tussen Amsterdam en Abcoude wel weer heel dichtbij gekomen.
Gijsbrecht is zijn vernedering nooit vergeten en hij vermoordde samen met andere edelen graaf Floris in 1296. Zo doen we dat gelukkig niet meer. Maar we moeten wel met die Utrechtse belanghebbenden om de tafel om iets moois van onze Geinbrug te maken.
Namens de Historische Kring Driemond wens ik u mooie dagen en een gedenkwaardig 2016.
Tjark Keijzer
