Veranderingen

Mei 2021

Vermoeid van het werk in de nog bijna winterse aarde, zat ik laatst uit te rusten op mijn tuin, toen in stofjas en op klompen Jan Meijer langs kwam voor een praatje; tuinders onder elkaar. Hij vertelde dat de plek waar we waren, vroeger allemaal boerenland was. Proosdij had er grond, alsook boer Oostenrijk. Het weiland van Jans vader en grootvader strekte zich daar, vanaf de Stammerdijk, uit tot aan de spoorbrug. De woonwijk met namen van jaargetijden (eerst nog riviernamen tot de annexatie door Amsterdam) begon pas begin zestiger jaren te ontstaan, gevolgd door het Zonnehof en later het Seizoenenhof en tenslotte het Maanhof.

De nieuwe buurt in aanbouw, gezien vanaf de Sluisbrug/Stammerdijk

Geschiedenis is ook voortdurende verandering. De bovengenoemde bebouwing maakte van het buurtschap Geinbrug een dorp: Driemond werd het toen. Voor 1900 zag het er hier heel anders uit. In de nabijheid van de Geinbrug lagen drie buitens: huize Driemond en huize Bloklust – beide midden 19e eeuw gesloopt – en Schoonoord, wat er nog steeds ligt. Dit landgoed had uitgestrekte tuinen die o.a. het gebied besloegen waar nu de Burg. Blertzstraat ligt. Verder stond er een enkel huis, zoals het huis van de vroegere bakker Smit uit 1754, een herberg met ernaast een smederij en verspreid enkele boerderijen. Vanaf 1918 werd er langs het Smalweesp gebouwd: de oudere, twee-onder-een-kap woningen aan het Zandpad. In 1929 kwam de Burg. Bletzstraat gereed. Ook ontstonden begin 20e eeuw de fabrieken; Otten en in 1916 Sluis, dat een klein aardappelmeelfabriekje overnam. Er werden een paar huizen in 1940 naast de nieuwaangelegde sluis gebouwd: het Sluispad.

Na de oorlog, nadat de loop van het Smalweesp door de komst van de sluis gedempt was, kwamen er huizen aan de overzijde van het Zandpad en werd de Burg. Mulstraat aangelegd. Scholen werden gebouwd aan de Jaargetijden en ook een gymzaal. De scholen zijn inmiddels vernieuwd, de gymzaal is weg en het appartementencomplex de Kern is er voor in de plaats gekomen. Ook de Geinburgia-kantine is verdwenen en vervangen door het grote Matchzo-gebouw.

De tijd gaat door. Het eens zo uitgestrekte, zelfstandige Weesperkarspel bestaat sinds 1966 niet meer. Van alle kanten zijn er stukken afgehakt en het leeuwendeel nam Amsterdam. Maar ook de Utrechtse gemeenten Abcoude en Ankeveen kregen een deel, evenals Weesp, dat volgend jaar helemaal aan Amsterdam toevalt.

Toen de jonge Jan Meijer vroeger vanaf de Stammerdijk uitkeek over de weilanden en, niet gehinderd door de bomen van het Diemerbos, in de verte de spoordijk zag, had hij niet kunnen bevroeden wat er allemaal nog zou veranderen. Toch verbaast het me steeds hoe vanzelfsprekend een mens veranderingen in zijn omgeving verwerkt en aanvaard. Toch geldt dat niet voor alles; ik hoop dat de industriële reuze-windmolens er niet komen want daar kunnen we vast niet aan wennen. Die gaan niet alleen ons zicht, maar ook onze rust verstoren, en daar kunnen mensen moeilijk tegen.

Tjark Keijzer