april 2015
70 jaar na de oorlog
Bonnenkoningin, werd ze genoemd. Niemand kende haar naam. Haar nummer was 2000.
Nu weten we wie zij was: Jacoba van Tongeren. Zij leidde in de oorlog een grote verzetsgroep, Groep 2000, naar haar genoemd, die zich voornamelijk toelegde op de verzorging van onderduikers. Wel 4500 mensen gaven ze voedsel en een schuilplaats.
Ook de leden van haar groep zijn voor het grootste deel uit handen van de Duitsers gebleven, mede door het gebruik van een code in plaats van namen. Jacoba droeg een speciaal vest waarin zij duizenden bonnen kon vervoeren, vandaar haar bijnaam. Deze voedselbonnen waren er niet voor onderduikers. Dus moesten ze vervalst of door overvallen op distributiekantoren bemachtigd worden.
Dat was naast het onderbrengen van onderduikers, het illegaal drukken van kranten en het plegen van sabotage de taak van het verzet. In het laatste jaar van de oorlog werden de gewapende verzetsgroepen gebundeld tot de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten. Zie de foto van de Weesperkarspelse afdeling.
Waar moesten de verzetsmensen heen met al die mensen die wilden onderduiken om niet vermoord te worden of in Duitsland te werk gesteld? Gelukkig waren er mensen die toen de moed en de naastenliefde hadden om volkomen onbekende landgenoten of geallieerden een schuilplaats te bieden.
Deze schuilplaatsverleners stelden daarmee hun levens, en dat van hun gezinnen, in de waagschaal. Dankzij hen zijn er zo'n 30.000 vervolgden uit handen van de Duitsers gebleven. Voor deze heldhaftige mensen is onlangs een monument geplaatst op het voormalige concentratiekamp Amersfoort. (zie foto)
Ook in Weesperkarspel zijn op talrijke plaatsen mensen soms jarenlang ondergedoken geweest. Joodse kinderen bijvoorbeeld, die gewoon meedraaiden in het gezin en zelfs naar school gingen. Onze eigen schuilplaatsverleners deden hun menselijke plicht, maar wat een moed is daar voor nodig! Je kon er zomaar je leven door verliezen.
15 april vindt om 11.00 uur een korte herdenking plaats op de begraafplaats Driemond. Deze gebeurt bij het herdenkingsmonument voor de gevallenen. Maar laten we ook al die andere, dappere mensen dan niet vergeten.
Tjark Keijzer